Chất điện giải tác động trực tiếp đến thể lực, sức khỏe và những hoạt động sống bình thường của cơ thể. Có nhiều nguyên nhân gây ra sự mất cân bằng điện giải trong cơ thể khiến chúng ta cảm thấy choáng váng, buồn nôn, mệt mỏi, cơ bắp mất đi sức lực,… Vì thế, chúng ta không nên bỏ qua việc bổ sung đầy đủ các chất này hằng ngày.

 Các chất điện giải trong cơ thể

Chất điện giải trong tiếng Anh có tên gọi là Elect Yteyte. Thuật ngữ này chỉ những hạt mang có mang điện tích (dương hoặc âm). Trong lĩnh vực dinh dưỡng, Elect Yteyt dùng để nói về các khoáng chất thiết yếu được hòa tan trong chất lỏng của cơ thể bao gồm máu, mồ hôi, nước tiểu,… Đó chính là các chất điện giải mang điện tích dương hoặc âm (còn gọi là các ion dương hoặc âm) được sử dụng trong quá trình trao đổi chất.

Những chất điện giải được tìm thấy nhiều trong cơ thể gồm:

• Natri
• Kali
• Clorua
• Canxi
• Magie
• Phosphate
• Bicarbonate

 Vai trò của các chất điện giải đối với sự sống

Mỗi chất có một vai trò riêng đối với một hệ cơ quan nào đó của cơ thể. Nhờ các chất điện giải mà các tế bào (hệ thần kinh, tim mạch, tuần hoàn, tiêu hóa, bài tiết, cơ, xương, khớp) mới được cung cấp năng lượng để thực hiện các hoạt động sống và trao đổi chất ổn định.

• Natri đóng vai trò chủ yếu trong việc duy trì nồng độ pH khi kết hợp với một số ion khác, cân bằng nồng độ chất lỏng và giữ nước cho cơ thể.
• Kali: 98% kali tập trung ở các tế bào: 80% trong các tế bào cơ, 20% trong các tế bào xương, gan và hồng cầu. Chất điện giải này hỗ trợ Natri cân bằng nồng độ chất lỏng, giúp cơ thể giữ nước. Đặc biệt Kali kiểm soát tốt các hoạt động của cơ bắp và các tế bào thần kinh, đồng thời giữ nhịp tim luôn ổn định.
• Clorua: chất điện giải này có nhiều trong dạ dày, giúp tối ưu quá trình hấp thu dưỡng chất (protein, vitamin B12,…) cho cơ thể, đồng thời hỗ trợ duy trì khối lượng dịch bào, hỗ trợ sức khỏe hệ thần kinh.
• Canxi: Bên cạnh là khoáng chất thiết yếu cho hệ xương khỏe mạnh, Canxi còn là chất điện giải hỗ trợ cho hoạt động của các enzyme trong cơ thể, hỗ trợ quá trình đông máu và hoạt động của cơ bắp.
• Magie: Hỗ trợ canxi hình thành hệ xương chắc khỏe, tăng khả năng hấp thu canxi cho cơ thể, tăng mật độ khoáng xương. Ngoài ra, Magie còn giúp điều chỉnh nồng độ chất khuếch tán, lipid và protein trong cơ thể, đồng thời đảm bảo cho quá trình co cơ và dẫn truyền thần kinh hiệu quả.
• Phosphate:  Là chất điện giải thúc đẩy quá trình sinh hấp thu dưỡng chất cơ bản như sinh hấp thu protein, carbohydrate, phospholipid ở màng tế bào, DNA, RNA, co cơ, điều hòa nhịp tim, dẫn truyền thần kinh, cân bằng acid trong máu,…
• Bicarbonate: Chất điện giải này là thành tố quan trọng trong việc ổn định độ pH cho cơ thể, đóng vai trò là chất kiềm toàn thân. Thuốc Bicarbonate thường được sử dụng để trị ợ nóng, khó tiêu vì khả năng hỗ trợ hệ tiêu hóa rất tốt.

Nhìn chung, các chất điện giải đều tham gia vào quá trình điều hòa nồng độ chất lỏng trong cơ thể, kiểm soát và hỗ trợ hoạt động của cơ bắp và hệ thần kinh. Rối loạn điện giải hoặc thiếu hụt điện giải sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

 Nguyên nhân và dấu hiệu mất cân bằng điện giải

Hệ bài tiết của chúng ta luôn luôn hoạt động để đào thải các độc tố hoặc các chất dư thừa ra khỏi cơ thể. Trong quá trình đào thải các chất lỏng dư thừa qua nước tiểu hoặc cơ chế toát mồ hôi, các chất điện giải cũng bị thất thoát theo vì chúng là các chất hòa tan trong chất lỏng của cơ thể. 

Những trường hợp gây mất điện giải nghiêm trọng gồm: sốt cao, vận động mạnh, tập luyện nhiều gây toát mồ hôi nhiều, bị các bệnh tiêu hóa gây tiêu chảy, nôn,… khiến cơ thể mất nước. 

Những thói quen ăn uống thất thường, chán ăn cũng có nguy cơ cao gây mất cân bằng điện giải.

Khi thiếu hụt điện giải đột ngột, cơ thể dễ choáng váng, chóng mặt, suy kiệt sức lực, ngứa ngáy, chướng bụng, nhịp tim bất ổn, co giật, thậm chí tử vong. Vì thế, mất cân bằng điện giải là vấn đề cực kỳ nguy hiểm.

 Cách bổ sung điện giải đầy đủ

• Khi bị các bệnh lý ngoài ý muốn dẫn đến mất nước, từ đó thất thoát điện giải nghiêm trọng, hãy bổ sung các chất điện giải ngay lập tức bằng đường uống (các gói bột uống, các loại nước giàu khoáng,…). Nếu tình trạng mất điện giải nghiêm trọng, bổ sung bằng đường uống không hiệu quả, bạn có thể truyền điện giải qua đường mạch máu tại các trạm y tế ( truyền nước biển,…).
• Trong sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt là những người thường xuyên tập luyện hoặc vận động nhiều, bạn có thể bổ sung nước giàu khoáng và điện giải liên tục, bên cạnh việc uống đủ nước lọc.
• Xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh, ưu tiên bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả, ngũ cốc, hải sản phù hợp với cơ thể để cung cấp đều đặn điện giải và khoáng chất mỗi ngày cho cơ thể.

Sự ổn định và cân bằng điện giải là một trong những yếu tố xây dựng cho bạn một cơ thể khỏe mạnh với tinh thần luôn minh mẫn, tỉnh táo, cơ bắp dẻo dai, bền bỉ, xương chắc khỏe, hấp thu năng lượng tối ưu từ các bữa ăn. Ngoài ra, có một chế độ sinh hoạt lành mạnh, tăng cường vận động và uống nhiều nước cũng là phương pháp bổ sung điện giải và hỗ trợ các chất điện giải hoạt động tối ưu.