Bổ sung khoáng chất thường được nhắc đến song song với việc bổ sung đầy đủ vitamin hoặc các chất dinh dưỡng khác. Khoáng chất cũng như vitamin là những vi chất dinh dưỡng mà cơ thể không thể tự tổng hợp được, có vai trò vô cùng quan trọng đối với việc duy trì hoạt động sống khỏe mạnh cho cơ thể.

Khoáng chất có vai trò gì?

Khoáng chất là những vi chất tham gia vào quá trình cấu tạo tế bào, tham gia vào các hoạt động sống của cơ thể đặc biệt là việc cân bằng các chất lỏng bên trong cơ thể. Khoáng chất còn giúp duy trì sự chắc khỏe cho răng, xương, cơ và hỗ trợ chức năng hệ thần kinh.

Một số khoáng chất thiết yếu trong cơ thể người gồm: sắt, canxi, kẽm, iot, natri, clorua, magie, kali,… Mỗi loại khoáng chất sẽ đảm nhận một vai trò khác nhau trong cơ thể sống.

• Sắt: Trung bình, trong cơ thể người trưởng thành có chứa 3-4 gam sắt. ⅔ lượng sắt tồn tại dưới dạng hemoglobin hay còn gọi là huyết sắc tố. Có thể thấy, một lượng lớn khoáng chất này cấu tạo sắc tố của hồng cầu, số còn lại được dự trữ trong gan, một số ít trong thận và lá lách.

Ngoài việc cấu tạo huyết sắc tố, sắt còn tham gia cấu tạo myoglobin, các xitocrom và nhiều enzyme như catalase và các peroxidase. Từ đó, sắt giúp vận chuyển oxy và giữ vai trò quan trọng trong hô hấp của tế bào.

Đời sống của hồng cầu kéo dài trong 120 ngày, sau thời gian đó, sắt trong các tế bào hồng cầu cũ không bị đào thải  mà tiếp tục thực hiện nhiệm vụ tái tạo huyết sắc tố mới diễn ra bởi quá trình chuyển hóa sắt. Nếu xảy ra rối loạn chuyển hóa sắt sẽ gây ra những hậu quả cực kỳ có hại cho sức khỏe. 

• Canxi: Đây là một trong những khoáng chất quan trọng nhất để cơ thể hình thành và phát triển. Canxi chiếm ⅓ tổng khối lượng khoáng chất trong cơ thể và 98% canxi có trong răng và xương. Canxi đặc biệt cần thiết bổ sung một cách nghiêm túc đối với trẻ em, phụ nữ mang thai và người lớn tuổi.
• Kẽm: Sự có mặt của khoáng chất này ảnh hưởng trực tiếp đến cấu hình và chức năng của enzyme và các yếu tố phiên mã nhân tế bào. Ngoài ra, kẽm tham gia vào quá trình phát triển, phân chia và tái tạo tế bào, đặc biệt là quá trình sản xuất insulin – hormone điều tiết đường huyết.

Kẽm rất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi, phát triển thể trạng của trẻ nhỏ và trẻ vị thành niên. Khoáng chất này còn giúp kích thích sự phát triển của các tế bào lympho A và B, hỗ trợ xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh và ngăn ngừa nhiễm trùng. Bên cạnh đó, kẽm không thể thiếu cho vùng trung tâm bộ nhớ của não bộ hoạt động ổn định. Không những thế, đây là khoáng chất cực kỳ cần thiết cho sự phát triển sinh lý và các hormone sinh dục ở nam và nữ.

• Iot: Nguyên tố vi lượng này là thành phần để tuyến giáp tổng hợp các hormone điều khiển hệ thần kinh trung ương hoạt động bình thường, đồng thời phát triển hệ sinh dục cùng các bộ phận khác trong hệ tim mạch, tuần hoàn, tiêu hóa, phát triển da, lông, tóc, duy trì năng lượng cho cơ thể hoạt động. Ngoài ra, Iot còn hỗ trợ chuyển hóa beta-caroten thành vitamin A cho cơ thể, hỗ trợ quá trình tổng hợp protein và hấp thụ đường trong ruột non.

Bổ sung Iot đầy đủ giúp tuyến giáp trạng hoạt động ổn định. Thiếu Iot khiến tuyến giáp hoạt động quá sức để bù lượng iot thiếu, dẫn đến phì đại tuyến giáp, gây nên bệnh bướu cổ.

• Natri: Khoáng chất Natri trong cơ thể tồn tại dưới dạng ion, làm một chất điện giải. Natri có vai trò cân bằng và ổn định huyết áp, hỗ trợ hoạt động cho cơ bắp và não bộ, hạn chế các tình trạng dễ nhức mỏi cơ bắp, chóng mặt, tụt huyết áp,… khi vận động nhiều.
• Clorua: Vi chất này là thành phần trong dịch dạ dày, cùng với Natri, Clorua giúp cân bằng hệ chất lỏng trong cơ thể.
• Magie: Hoạt động của Magie trong cơ thể giúp kiểm soát tốt cách thức vận động của cơ bắp và hệ thống các dây thần kinh. Đối với hệ vận động, Magie thúc đẩy tốt sự hấp thu Canxi cho cơ thể, đồng thời hỗ trợ hình thành tế bào xương, tăng mật độ khoáng xương. Đây cũng là thành tố quan trọng giúp chống viêm và xây dựng hệ miễn dịch khỏe mạnh.

Ngoài ra, Magie hỗ trợ quá trình bơm máu đến tim, giúp thư giãn thành mạch, ngăn ngừa tình trạng huyết áp cao. Cùng với kẽm, Magie giúp kiểm soát tốt hormone insulin, hạn chế tối đa nguyên nhân gây tiểu đường. 

• Kali: Nồng độ Kali ổn định trong máu giúp cân bằng nước và điện giải cho cơ thể, tốt cho sự vận động của hệ tim mạch, cơ bắp, tiêu hóa và bài tiết. Kali hỗ trợ ngăn ngừa huyết áp cao, rối loạn nhịp tim, giảm stress và biếng ăn. Ngoài ra, khoáng chất có khả năng sản xuất protein từ các amino acid và chuyển hóa glucose thành glycogen – năng lượng dự trữ trong gan. 

Cần bổ sung đầy đủ

Khoáng chất không thể được tổng hợp bởi cơ thể, vì thế, việc bổ sung khoáng chất bằng chế độ dinh dưỡng và các thực phẩm bổ sung là vô cùng cần thiết.

Nếu bạn trong tình trạng thiếu hụt các khoáng chất thiết yếu, bạn cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi uống bổ sung khoáng chất bằng các loại thực phẩm chức năng. Liều lượng khoáng chất ở mỗi người là không giống nhau, vì thế không tự ý uống bổ sung mà không theo hướng dẫn.

Ngoài ra, bạn có thể dễ dàng cung cấp khoáng chất hằng ngày qua những bữa ăn. Các khoáng chất cực kỳ dồi dào trong các loại thực phẩm:

• Hải sản: các loại hải sản đặc biệt là những loại hải sản có vỏ như cua, ốc, tôm, hến, sò, trai, hàu,… cực kỳ dồi dào sắt, canxi, kẽm, …
• Các loại hạt, đặc biệt là đậu: rất giàu kẽm, magie, ngoài ra còn giàu các nguyên tố vi lượng khác như mangan, đồng, selen, photpho,…
• Rau họ cải: vô cùng nhiều các khoáng chất có tính kiềm như magie, canxi, kali,… giúp trung hòa acid trong dạ dày rất tốt.
• Nội tạng động vật: là một trong những nguồn khoáng chất dồi dào nhất trong các loại thực phẩm giàu protein. Nội tạng động vật chứa nhiều đồng, sắt, selen, photpho,….
• Trứng: Bên cạnh một lượng lớn vitamin B1, B6, A, K, D, lòng đỏ trứng cung cấp rất nhiều loại khoáng chất gồm sắt, kẽm, đồng, iot, mangan,…
• Cacao: cacao và các chế phẩm từ cacao nguyên chất, tốt nhất là loại không đường, là nguồn bổ sung magie và đồng tuyệt vời cho cơ thể.
• Sữa và các chế phẩm từ sữa như sữa chua, phomai là nguồn cung cấp canxi quen thuộc và rất được ưa chuộng.

Bổ sung khoáng chất là việc vô cùng đơn giản vì dưỡng chất này không hề hiếm có trong các loại thực phẩm hằng ngày. Cung cấp một lượng khoáng chất vừa đủ cho cơ thể là cách duy trì sức khỏe toàn diện từ bên trong.