Hệ hô hấp vận động khỏe mạnh, ổn định giúp bạn hít thở tốt mỗi ngày, cung cấp đủ oxy cho mọi hoạt động sống bên trong cơ thể, đồng thời đào khi cacbonic không cần thiết ra ngoài môi trường. Khi những cơ quan hệ hô hấp bị suy giảm chức năng, thể trạng, sức khỏe của bạn cũng bị giảm sút nghiêm trọng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn 7 điều nên lưu ý trong sinh hoạt để bảo vệ hệ hô hấp một cách tối đa.

Hoạt động cơ bản của hệ hô hấp

Để hiểu rõ hơn vai trò quan trọng của hệ thống hô hấp, chúng ta cần biết những hoạt động cơ bản của từng cơ quan chính thuộc hệ thống này, từ đó có những cách cụ thể, kỹ càng hơn để bảo đảm sức khỏe hô hấp.

Hệ hô hấp gồm:

• Đường hô hấp trên: gồm xoang mũi, tai, hầu và họng.
• Đường hô hấp dưới: gồm khí quản, phế quản, tiểu phế quản và phổi.

Đường hô hấp trên có vai trò nhận không khi từ môi trường, làm ẩm, làm ấm, lọc không khí trước khi đưa vào phổi. Các cơ quan thuộc đường hô hấp trên phải luôn tiếp xúc trực tiếp với bụi, lạnh, nóng, hơi độc, các loại virus, vi khuẩn, nấm mốc,… Vì thế, những cơ quan này rất dễ bị bệnh, viêm, nhiễm khuẩn,… Đa số các bệnh về đường hô hấp trên có thể tự khỏi nhờ hệ miễn dịch của cơ thể nhưng gây ra rất nhiều khó chịu, bất tiện, mệt mỏi cho người bệnh như đau họng, bể tiếng, nghẹt mũi, hắt hơi, đau đầu,…

Đường hô hấp dưới có chức năng chính, quan trọng cực kỳ đối với hoạt động sống bên trong cơ thể là lọc thông khí và trao đổi khí.

Những thói quen tốt cho hệ hô hấp

Luôn đeo khẩu trang kỹ 

Khẩu trang như một lớp áo giáp tương đối an toàn ngăn cản được một lượng lớn bụi, vi khuẩn, khói độc, khí độc từ môi trường, đặc biệt là trong những khu vực kém trong lành như bệnh viện, nhà máy,… 

Giữ vệ sinh đường hô hấp trên

Những cơ quan trong cổ họng, khoang miệng thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với không khí, nhưng chúng cũng chính là những cơ quan dễ dàng vệ sinh nhất. Thói quen đánh răng đều, súc miệng nước muối, ngậm các loại viên ngậm diệt khuẩn,…. cực kỳ tốt cho đường hô hấp trên, đặc biệt là những trường hợp bị đau họng, rát hoặc ngứa cổ, có đờm, ho, cảm,…

Giữ ấm cho hệ hô hấp

Những ngày đông lạnh kèm những đợt gió rét, không khí ẩm ướt, khó chịu là điều kiện cho rất nhiều vi khuẩn sinh sôi trong không khí, khiến đường hô hấp trên dễ bị lạnh, yếu đi, đồng thời dễ bị bệnh, nhiễm khuẩn,…

Theo các nghiên cứu, khi đường thở bị lạnh thì miễn dịch tại chỗ bị suy yếu. Vùng niêm mạc mũi có khả năng phòng nhiễm bệnh hô hấp đến 80%, do đó, đây là vùng quan trọng, cần lưu ý giữ ẩm nhất khi trời lạnh. Chúng ta có thể quàng khăn, đeo khẩu trang kín, đặc biệt là dùng bịt tai để không quên giữ ấm tai nữa. Ngoài ra, bạn cần tránh uống nước lạnh hoặc ăn đồ lạnh.

Tránh để cổ họng bị khô

Cảm giác khô cổ họng là những dấu hiệu đầu tiên cho thấy bạn dễ bị viêm họng, ngứa rát cổ, bị cảm,… vào những ngày sắp tới nếu tình trạng thực sự kéo dài và nghiêm trọng. Đôi khi, khô cổ kèm ngứa, rát họng, khàn tiếng vẫn có thể tự khỏi.

Cổ họng bị khô rất dễ gây bệnh cho đường hô hấp. Vì thế, chúng ta cần lập tức chữa trị và phòng bệnh cho đường thở bằng một số cách sau:

• Uống trà ấm, trà gừng, mật ong.
• Súc miệng nước muối.
• Ngậm thuốc, kẹo giảm viêm, thông họng.
• Uống nhiều nước.
• Dùng máy lọc khí, duy trì nhiệt độ phòng khoảng 27-29 độ C.

Nâng cao sức đề kháng

Hệ miễn dịch tốt luôn giúp chúng ta khỏe mạnh, nhanh lành bệnh, nhanh hồi phục tổn thương, đặc biệt là đối với những bệnh về đường hô hấp trên, ngăn ngừa sự lây lan và chuyển biến xấu đến đường hô hấp dưới. Những bệnh về khí quản, phế quản và phổi gây ra nhiều nguy hại hơn nhiều cho người bệnh so với những bệnh về mũi, họng,…

Nâng cao sức đề kháng là quá trình cần duy trì đều đặn, khoa học gồm:

• Ăn đủ chất, ăn đúng giờ, đủ bữa, đủ năng lượng cho cơ thể.
• Bổ sung thêm vitamin, khoáng chất, nước, chất xơ, thực phẩm chức năng nếu cần thiết.
• Tập luyện điều độ, đúng cách.
• Dành thời gian nghỉ ngơi tốt, ngủ đúng giờ, ngủ sâu.

Duy trì môi trường sống trong lành

Bạn nên trồng nhiều cây xanh quanh khu nhà ở của mình, chọn nơi sống trong lành, hạn chế khói bụi từ xe cộ, nhà máy,… Ngoài ra, dọn dẹp nhà cửa, hút bụi, quét, lau sàn để hạn chế vi khuẩn, bụi bẩn,… cũng là thói quen cần duy trì ít nhất 1-2 lần/ tuần.

Chủ động tránh xa những tác nhân gây hại cho hệ hô hấp

Chúng là những thực phẩm lạnh như kem, nước đá,… gây lạnh cổ họng, khói thuốc lá cực kỳ độc hại cho phổi, những mùi lạ như mùi hóa chất, xăng, dầu hỏa,… Nếu là một người có hệ hô hấp nhạy cảm, bạn cũng nên hạn chế tiếp xúc với những tác nhân gây dị ứng như mùi hương một số loại hoa, dầu thơm, lông động vật,…

Ngoài ra, trong việc sử dụng điều hòa cũng cần nhiều lưu ý: không nên ngồi điều hòa thường xuyên hoặc để nhiệt độ quá thấp. Hơi gió từ điều hòa cực kỳ không tốt cho những người viêm hô hấp, viêm xoang mãn tính, viêm mũi dị ứng,…

Sức khỏe hệ hô hấp cực kỳ quan trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống hằng ngày của chúng ta. Để bảo vệ hệ hô hấp khỏe mạnh là điều không hề quá khó khăn, phức tạp mà bạn chỉ cần nhớ vài lưu ý nhỏ mà bài viết cung cấp để thực hiện trong cuộc sống sinh hoạt bình thường mà thôi.