Trong nấu ăn, từ các bước tẩm ướp gia vị vào thực phẩm, nêm nếm vào các món canh, món xào,… thậm chí là pha chế nước chấm, bột ngọt chính là bí quyết đem lại cho bạn những thành phẩm với hương vị mỹ mãn. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cơ bản về các tác động của loại gia vị này đến sức khỏe và cách dùng nó an toàn nhất.

Qúa trình xuất hiện như thế nào?

Khác với muối và đường là những gia vị có thể tạo ra nhờ các nguyên liệu tự nhiên như nước biển, muối mỏ, đường trong mía,… bột ngọt là một sản phẩm hóa học. Sự ra đời của nó được coi là một phát minh mới cho nhân loại.

Bột ngọt hay còn gọi là mì chính, nó có tên hóa học là mononatri glutamate. Đây là muối của acid glutamic, đây là một loại acid amin không thiết yếu phong phú trong tự nhiên. Bột ngọt thuộc nhóm phụ gia thực phẩm (theo tuyên bố của Liên minh châu Âu), được Cơ quan Quản lý Thuốc và Thực phẩm Hoa Kỳ chứng nhận là an toàn với sức khỏe.

Bột ngọt.

Mì chính được phát minh ra đầu tiên vào những năm đầu thế kỷ 20 tại Nhật Bản bởi một giáo sư người Nhật tên là Kikunae Ikeda. Ông đã thực hiện tách chiết acid glutamic từ tảo bẹ Kombu. Hương vị mà acid glutamic mang lại được ông đặt tên là umami (vị ngọt thịt), nó độc đáo và khác hoàn toàn những vị cơ bản ngọt, mặn, chua, cay mà tất cả chúng ta từng biết. Giáo sư đã thực hiện thêm các nghiên cứu vị của các muối glutamat khác và ra kết quả: muối Natri Glutamat dễ hòa tan, dễ kết tinh và có vị ngon nhất. Ông đặt tên cho loại muối này là Mononatri Glutamate. Từ đó, bột ngọt đã được ra đời và trở nên thịnh hành.

Ngày nay, bột ngọt có thể được sản xuất từ nhiều phương pháp khác và sử dụng nguyên liệu tự nhiên như: lên men tự nhiên đậu nành, ngô, mía, sắn, củ cải đường,… tương tự như quy trình lên men sữa chua, phomai, rượu vang,…

Bột ngọt có tốt không và cách dùng an toàn

Về dinh dưỡng, bột ngọt không hề là loại gia vị có khả năng cung cấp cho cơ thể bất kỳ dưỡng chất, vitamin, khoáng chất,… nào cả, nó chỉ đơn giản là một chất đem lại hương vị trọn vẹn nhất cho món ăn mà thôi. 

Tại sao mì chính có thể mang đến hương vị trọn vẹn ấy? Glutamate từ mì chính là chất có rất nhiều trong thịt, cá, hải sản, rau củ,… Vị umami của bột ngọt chính là hương vị của tự nhiên, tinh khiết, dịu nhẹ.

Đặc biệt, những món ăn được nêm ít muối, ít mặn vẫn có thể đảm bảo được hương vị thơm ngọt, vừa miệng nhờ được thêm bột ngọt. Điều đó có nghĩa là, bột ngọt có khả năng giảm bớt khẩu phần muối, tránh dư thừa natri cho cơ thể nhưng vẫn đem lại vị ngon cho món ăn. Đây là một ưu điểm vượt trội của bột ngọt.

Tuy là một sản phẩm hóa học, nhưng bột ngọt đã được FDA Hoa Kỳ và Ủy ban chuyên gia FAO / WHO về phụ gia thực phẩm phân loại là an toàn. Loại gia vị này được khuyến khích sử dụng để xây dựng những thực đơn giảm muối lành mạnh.

Mì chính là gia vị an toàn.

Dù được khẳng định là an toàn nhưng bột ngọt cũng nên được sử dụng vừa phải để món ăn đạt vị ngon và nên cân đối giữa các loại gia vị. Một món ăn bất kỳ nếu được ưu tiên nêm bột ngọt thì bạn cần giảm lượng đường và muối xuống để món ăn có hương vị hoàn hảo nhất và không bị dư thừa gia vị. Ngoài ra, trong các bữa ăn, liều lượng bột ngọt nên gia giảm linh động. Dùng một lượng lớn bột ngọt thường xuyên và dài ngày dễ gây ra các ảnh hưởng như:

• Thừa glutamate ngoại sinh gây rối loạn hoạt động não, dẫn đến suy thoái não. Ngoài ra, chức năng hệ bài tiết cũng bị tác động do làm việc nhiều để thải chất dư thừa.
• Glutamate dư thừa có thể xúc tác với coenzyme có trong mô não để trở thành acid aminobutyric. Chất này dễ gây ảnh hưởng tới hệ thần kinh trung ương, dẫn đến các phản ứng như co giật.

Để đảm bảo sức khỏe lâu dài, lượng bột ngọt tối đa chỉ nên đạt mức 10g/1kg thực phẩm mà thôi. Ngoài ra, mì chính có thể gây dị ứng ở một số người dù chỉ với một lượng nhỏ. Một số triệu chứng có thể xảy ra như: đau đầu, phát ban, sổ mũi, nghẹt mũi, khó thở, rối loạn tiêu hóa, sưng hoặc căng cơ mặt, toát mồ hôi,…

Bột ngọt là loại gia vị lý tưởng với hương vị hoàn hảo như được hòa quyện cả vị mặn từ muối, vị ngọt từ đường nhưng thanh nhẹ hơn. Mì chính tương đối an toàn, vì thế những người nội trợ có thể an tâm hơn khi sử dụng một lượng vừa đủ cho gia đình mình.