Hệ tuần hoàn là một trong những hệ thống nuôi dưỡng cơ thể quan trọng gồm nhiều hệ thống nhỏ hơn với rất nhiều các bộ phận khác nhau. Tuy không nhìn thấy trực tiếp nhưng chúng ta vẫn luôn cảm nhận được sự hoạt động âm thầm nhưng mạnh mẽ của hệ tuần hoàn bằng nhịp tim, hơi thở, thân nhiệt,… Bảo vệ hệ tuần hoàn khỏe mạnh là cơ sở để duy trì một sức khỏe tốt, dài lâu bằng những việc vô cùng dễ dàng trong sinh hoạt.

Chức năng của hệ tuần hoàn

Hiểu được vai trò và chu trình hoạt động của hệ tuần hoàn giúp chúng ta cảm nhận rõ hơn sự có mặt của từng cơ quan tuần hoàn trong cơ thể mình, để chủ động bảo vệ và duy trì sức khỏe cho chúng một cách hiệu quả nhất.

Hệ tuần hoàn là một hệ thống rộng lớn và quy mô bao trùm khắp cơ thể gồm mạng lưới mạch máu, máu và bạch huyết. Sự vận chuyển máu và hoạt động của mạch máu thuộc hệ tim mạch, đảm nhận vai trò vận chuyển dưỡng chất, oxy và hỗ trợ đào thải độc tố. Bạch huyết là một hệ thống riêng biệt gồm các cơ quan: mạch bạch huyết, hạch bạch huyết, tuyến ức, lá lách, amidan. Chúng có chức năng sản sinh các tế bào lympho, xây dựng khả năng miễn dịch cho cơ thể. 

Máu thuộc hệ tuần hoàn là thành phần chính của môi trường chất lỏng bên trong cơ thể. Máu chứa dưỡng chất, oxy, nhờ các mạch máu và sự co bóp của tim, chúng được vận chuyển đến cho mọi tế bào, đồng thời đưa các chất thừa từ tế bào ra ngoài môi trường. Máu còn giúp cân bằng thân nhiệt và nồng độ pH trong cơ thể. Ngoài ra, quá trình đông máu cùng các tế bào miễn dịch có trong máu có nhiệm vụ bảo vệ cơ thể tối đa. 

Những cách bảo vệ hệ tuần hoàn khỏe mạnh

Có chế độ tập luyện khoa học

Chúng ta nên dành một khung giờ từ 30-60 phút, hoặc tối thiểu là 15 phút để vận động thể lực bằng nhiều hình thức khác nhau, phù hợp với khoảng thời gian ấy. Những bộ môn cardio là hình thức tốt nhất để kích hoạt hệ tim mạch gồm: chạy bộ, đạp xe, leo núi, bơi lội, nhảy dây, dance cardio, boxing, các động tác tập luyện với bodyweight,… 

Khi tập cardio, nhịp tim được tăng cao, tốc độ bơm máu nhanh hơn, lượng máu bơm được trong một nhịp đập cũng nhiều hơn,… so với trạng thái bình thường. Tập luyện là phương pháp huấn luyện tim khỏe, tăng khả năng chịu đựng sự mệt mỏi khi dùng sức, tăng thể lực,… 

Tập luyện cần đều đặn và được xây dựng một lịch trình cụ thể, không nên tập dồn vào một hoặc hai buổi để “bù” cho thời gian trong tuần bận rộn vì công việc. Cách tập đó rất không tốt cho tim mạch, dễ khiến tim kiệt sức vào những buổi đó. Thực tế, có rất nhiều phương pháp tập dành cho người bận rộn như TABATA 10 phút, HIIT 15 phút,… mà bạn có thể áp dụng, chỉ cần bạn muốn tập thì đều có những lựa chọn phù hợp mà thôi.

Duy trì cân nặng lý tưởng, vóc dáng cân đối

Vóc dáng cân đối không chỉ là lợi ích đến từ thói quen tập luyện mà còn ảnh hưởng bởi thực đơn mỗi ngày và chất lượng giấc ngủ của bạn. 

Béo phì, thừa cân là nguyên nhân gây ra rất nhiều bệnh cho hệ tuần hoàn như máu nhiễm mỡ, huyết áp cao, rối loạn lipid máu, tiểu đường, gout, tăng khả năng đột quỵ,… Ngoài ra, cân nặng vượt kiểm soát khiến di chuyển khó khăn, hạn chế việc tập luyện và bộ môn tập luyện của bạn, ảnh hưởng nhiều đến xương, khớp, dây chằng. 

Ăn uống khoa học có sự ảnh hưởng lên đến 70% trong quá trình xây dựng vóc dáng. Ăn uống khoa học không chỉ là ăn đủ năng lượng, đáp ứng nhu cầu hoạt động cơ bản của cơ thể mà còn phải ăn đủ chất, biết gia giảm dưỡng chất cân đối, hợp lý đối với nhu cầu của bản thân. 

Giấc ngủ tốt giúp kích thích trao đổi chất, xây dựng hệ miễn dịch hiệu quả, hỗ trợ chu trình vận động ổn định cho hệ tuần hoàn.

Tránh các chất có hại cho sức khỏe và hệ tuần hoàn

Những chất độc hại đến từ thực phẩm mà chúng ta nạp vào và không khí mà chúng ta hít thở hằng ngày. Đối với hệ tuần hoàn, những nguồn chất có hại cần tránh gồm:

• Thực phẩm nhiều chất béo có hại (trans fat, chất béo bão hòa), làm tăng mỡ máu, cholesterol, gây béo phì, xơ vữa động mạch, cao huyết áp: như thức ăn nhanh, chiên, xào, đồ ngọt, nước uống có gas, rượu, bia,…
• Khí độc từ môi trường ô nhiễm, khói thuốc lá, khí thải nhà máy, khí thải xe cộ,…

Đồng thời, chúng ta nên bổ sung nhiều thực phẩm lành mạnh từ rau xanh, ngũ cốc, đạm thực-động vật phong phú, sữa chua, phomai, vitamin, nước ép. Ngoài ra, ưu tiên sống trong môi trường trong lành, nhiều cây xanh, thoáng mát và được đón nắng mặt trời mỗi sáng.

Duy trì sức khỏe tinh thần lành mạnh

Những trạng thái tinh thần như căng thẳng, hồi hộp, sợ hãi, lo lắng, bồn chồn,… đều khiến nhịp tim tăng nhanh, hạ nhanh bất thường, đột ngột, khiến vận động của hệ tuần hoàn bị ảnh hưởng rất lớn. 

Để có cuộc sống tinh thần tốt nhất, bạn có thể áp dụng các “liều thuốc” cho tinh thần như: nghe nhạc, trồng cây, chăm sóc nhà cửa, đọc sách, thiền, yoga, massage, xông hơi, vui vẻ cùng bạn bè, gia đình, tự biết chăm sóc và yêu thương bản thân như mua sắm, trang điểm, làm đẹp,…

Bảo vệ tuần hoàn khỏe mạnh là bảo vệ tim mạch khỏe, hệ miễn dịch khỏe, giúp bạn phòng tránh được nhiều bệnh tật, duy trì được năng lượng tràn đầy mỗi ngày để làm việc và vận động hiệu quả. Chỉ với 4 thói quen đơn giản, bạn có thể từng bước xây dựng một sức khỏe tốt nhất và lâu dài nhất cho mình từ bên trong.